PHP Diziler (Array) Kullanımı

Diziler tam tanım olarak daha önce oluşturduğunuz değişkene birden fazla değer vermek ve verdiğiniz değerleri sıralayıp, birden fazla verilere müdahele etmeni sağlayan veri tipleridir. Örneğin $isimler değişkenine yüzlerce isim atayıp daha sonra bu verilere rahatça ulaşıp değişiklikler yapabiliriz. Diziler tam tanım olarak daha önce oluşturduğunuz değişkene birden fazla değer vermek ve verdiğiniz değerleri sıralayıp, birden fazla verilere müdahele etmeni sağlayan veri tipleridir. Örneğin $isimler değişkenine yüzlerce isim atayıp daha sonra bu verilere rahatça ulaşıp değişiklikler yapabiliriz.
Dizilerin kullanımı, oluşturulması ve değiştirilmesinin birden fazla yolu var. İsterseniz “Array()” fonksiyonunu kullanabilirsiniz isterseniz fonksiyon kullanmadan da tanımlayabilirsiniz.
ilk olarak fonksiyon kullanmadan oluşturmayı göstereceğim ve tekrar bu konuya gelmeyeceğim. Genel olarak kullanılan Array() fonksiyon ile olandır.
Fonksiyon kullanmadan örnek ;

$isimler[0] = "Serdar";
$isimler[1] = "Mustafa";
$isimler[2] = "Ahmet";
$isimler[3] = "Mehmet";

Fonksiyon kullanmadan oluşturduğumuz bu dizi de her bir verinin anahtar değerini de sayısal olarak belirtmemiz gerekiyor.

Array() Fonksiyonu ile örnek ;

$isimler = array("Serdar", "Mustafa", "Ahmet", "Mehmet");

Array() fonksiyonu ile tek satırda diziyi tanımladık ve içerisine değerleri atamış olduk. Array() fonksiyonu ile oluşturduğumuz dize de her değerin anahtarı sayısal olarak otomatik tanımlanır.
Array() fonksiyonu ile anahtarları sayısal olmayan kendi istediğimiz şekilde olmasını istediğimiz dizileri oluşturmak için şöyle yaparız ;

$isimler = array('bir' => 'Serdar', 'iki' => 'Mustafa', 'uc' => 'Ahmet', 'dort' => 'Mehmet');

Bu örnekte dizi içerisine atadığımız değerlerin anahtarlarını kendimiz belirtmiş olduk.

Dizilerin kullanımı

Oluşturduğumuz dizi içerisinde ki verilere ulaşmak için şöyle kullanırız ;

$isimler = array("Serdar", "Mustafa", "Ahmet", "Mehmet");
echo $isimler[0]; // Çıktısı Serdar Olacaktır.
echo $isimler[1]; // Çıktısı Mustafa Olacaktır.
echo $isimler[2]; // Çıktısı Ahmet Olacaktır. 

İç içe dizi (array) oluşturma ve kullanma

Bunu direkt örnek olarak gösteriyorum ;

$isimler["isim"] = array("Serdar", "Mustafa", "Ahmet", "Mehmet");
$isimler["soyisim"] = array("Karaca", "Tatlı", "Mutlu", "Kara");
 
echo "İsim : " .$isimler["isim"][0]. ", Soyisim : " .$isimler[soyisim][0]; 
// Bunu çıktısı = İsim Serdar, Soyisim Karaca Olacaktır.
echo "İsim : " .$isimler["isim"][2]. ", Soyisim : " .$isimler[soyisim][2]; 
// Bunu çıktısı = İsim Ahmet, Soyisim Mutlu Olacaktır. 

Dizi (Array) Silme veya Dizi İçerisinde Bir Eleman Silme

Dizinin tamamını veya dizi içerisinde ki bir elemanı silebiliriz.

$isimler["isim"] = array("Serdar", "Mustafa", "Ahmet", "Mehmet");
unset($isimler[0]); // Dizide ki "Serdar" elemanını silmiş olduk.
unset($isimler[2]); // Dizide ki "Ahmet" elemanını silmiş olduk. 

Dizinin (Array) Tamamını Ekrana Yazdırma

 $isimler["isim"] = array("Serdar", "Mustafa", "Ahmet", "Mehmet");
print_r($isimler);

Dizinin tamamını ekrana yazdırmak istediğimizde sürekli kullandığımız “echo” fonksiyonu işe yaramayacaktır. “echo($isimler);” olarak yazsaydık eğer ekran çıktısı “Array” olacaktı. Yukarıda ki örneğin ekran çıktısı şöyle olacaktır.

Array( 
    [0] => Serdar 
    [1] => Mustafa 
    [2] => Ahmet 
    [3] => Mehmet
) 

Dizi (Array) de ki eleman sayısı bulma

Dinamik olarak oluşturduğumuz bir dizi de kaç eleman olduğunu bulmak için “count()” fonksiyonunu kullanırız.

$isimler["isim"] = array("Serdar", "Mustafa", "Ahmet", "Mehmet");
echo count($isimler); 
// Ekran Çıktısı 4 Olacaktır. 

Dizi (Array) İçerisinde ki Elemanları Sıralama

Dizi içerisinde ki elemanları 2 türlü sıralayabiliriz.

1. Anahtara göre
2. Elemanın aldığı değere göre

Toplamda 6 adet sıralama fonksiyonu vardır. Bunlar ;
1. sort() Değere göre küçükten büyüğe sıralar. Anahtarıyla olan ilişkisini bozar.
2. rsort() Değere göre büyükten küçüğe sıralar. Anahtarıyla olan ilişkisini bozar.
3. asort() Değere göre küçükten büyüğe sıralar. Anahtarıyla olan ilişkisini bozmaz.
4. arsort() Değere göre büyükten küçüğe sıralar. Anahtarıyla olan ilişkisini bozmaz.
5. ksort() Anahtara göre küçükten büyüğe sıralar.
6. krsort() Anahtara göre büyükten küçüğe sıralar.

Anahtara Göre Sıralamanın örneğini yapalım. Diğerlerini de yukarıdak açıklamalara göre yapabiliriz.

$isimler = array("Serdar", "Mustafa", "Ahmet", "Mehmet");
sort($isimler);
print_r($isimler); 

Ekran çıktısı şöyle olacaktır ;

Array(
[0] => Ahmet
[1] => Mehmet
[2] => Mustafa
[3] => Serdar 
)